DE SCHIJN DER CHINEEZEN.
I.
Ik heb nu in verschillende bladen al zooveel leelijks van de chineezen verteld, datik werkelijk wel eens iets goeds van hen mag zeggen, en zelfs met pleizier.1 Want de chineezen zijn eigenlijk een oude liefde van mij. Er ligt heel veel doodeillusie van mij verwaaid in China. Ik heb liever lief dan ik haat. En als ik eenmaaliets lief heb gehad, blijft er altijd iets van over.
Toen ik pas uit Holland kwam, en de chineezen in hun eigen land zag, voelde ik mij,het spijt me dat ik het zeggen moet, niet bizonder ongelukkig. Wat mij in Hollandhet ergste hinderde, was de [6]wèlgedane bourgeois, die ’s Zondags met zijne familie op den Scheveningschen weg inden Haag wandelt, de type fatsoenlijk-man, met „een positie” en die „een beschaafdNederlander” is. Dien was ik in China kwijt, en ik zuchtte van verlichting.
Dat mooie, trotsche, eenvoudige, vrome land waar ik in kwam, daar om Amoy!
Die sombere, zwijgende rotsen, onwankelbaar opgerezen, in den roerloozen stand dervolmaaktheid, zóó als ze zijn volkomen, in eeuwige rust staande door de eindeloosheid!
Dàn die gouden bergen, in rossen gloed, zoo ontzachlijk rijzend als in een hartstormnaar boven, en dàn weer zacht en deemoedig glooiende naar beneê, en zéér gedwee blijvend,in sterke zwakheid, onder hunne reine omlijningen, die vèrre en vèrre door droomen,naar ongekende zaligheden van licht en lucht! En dan de zee, die is rusteloos gaande,en eindeloos, als mijn eigen ziel! Ik kon er zweven in horizonnen en verten, en werder zoo intiem met de natuur, alsof ik zelf een zachte stille bloem ware.
En hier leefde dat mooie, gracieuze volk, altijd zacht en statig stappende in de wuivingenvan hunne zijden gewaden, met de voorname gebaren van hunne handen, en de ernstigek