Boek I.
Een rechtvaardige.
[7]Eerste hoofdstuk.
M. Myriel.
In het jaar 1815 was de heerCharles-François-Bienvenu Myriel bisschop van Digne. Hij was eengrijsaard van omstreeks vijf en zeventig jaren en bekleedde dewaardigheid van bisschop sedert 1806.
Hoewel deze bijzonderheid eigenlijk niets te maken heeft met dehoofdzaak van ons verhaal, heeft het misschien toch zijn nut, al washet maar om niet te vergeten, hier te wijzen op de geruchtenen praatjes, die er omtrent hem in omloop waren op het tijdstip, dathij tot genoemde waardigheid werd bevorderd. Hetgeen men van demenschen zegt, het moge dan waar zijn of niet, heeft dikwijls evenveelinvloed op hun leven en vooral op hun levensloop, als hetgeen zij doen.De heer Myriel was de zoon van een parlementslid te Aix; van den adeldes tabbaards dus. Men vertelde, dat zijn vader, in de hoop, dat zijnzoon hem eenmaal zou opvolgen, dezen zeer vroeg, op zijn achttiende oftwintigste jaar namelijk, had laten trouwen overeenkomstig een gebruikin de familiën der leden van het parlement. Toch had CharlesMyriel, niettegenstaande dezen echt, veel van zich doen spreken, naarmen zeide. Hij was welgebouwd, ofschoon nog al klein, had zeer goedemanieren en was geestig; het eerste gedeelte zijns levens was geheel enal aan de wereld en haar vermakelijkheden gewijd.
Daar brak de revolutie uit, de eene gewichtige gebeurtenis stapeldezich op de andere, de familiën der parlementsleden vernederd,verjaagd en verguisd, spatten uiteen. Charles Myriel nam reeds bij denaanvang der revolutie de wijk naar Italië. Zijn vrouw stierf eraan een borstkwaal, waaraan zij reeds sedert lang lijdende was. Zijhadden geen kinderen. Wat ging er toen om in het binnenste van CharlesMyriel? Deden de vernietiging der bestaande Fransche maatschappij, deval van zijn [8]eigen familie, de treurige tooneelen van ’93,misschien nog verschrikkelijker voor de uitgewekenen, die